Chodząc po lesie od wiosny aż do późnej jesieni, w krzakach, w zaroślach, w trawie i na drzewach czekają na nas roztocza, które nazywają się kleszcze. Te małe istoty mogą wam bardzo uprzykrzyć życie. Kleszcze to roztocze należące do rodziny kleszczowa tych, są to stawonogi. Kleszcz żywi się wysysając krew ssaków, płazów oraz ptaków.
Kleszcze skrywają się głównie w wielkich lasach i wysokich trawach. Najbardziej ryzykowne są lasy liściaste i mieszane lasy, a także leśne drogi i łąki z wysoką trawą. Kleszcze można również spotkać w miejskich parkach i na przedmieściach. Kleszcze potrzebują ciepła i wilgotności. Kleszcze nie lubią zimna. Kleszcze przebywają w wysokiej trawie, o długości od 20 cm aż do 1,5 metra. Mitem jest to, że spadają na was z drzew. Jeśli już kleszcz zjawi się na waszej skórze to wgryzie się zakotwiczając, do rany zacznie wstrzykiwać ślinę zawierającą znieczulające enzymy. Ślina może również zawierać różne wirusy, dlatego im dłużej kleszcz jest przyssany, tym większe ryzyko zarażenia. Najczęściej kleszcze wyszukują ciepłego miejsca, głównie pod pachami, na karku, na brzuchu, na nogach, rękach, a także na głowie. Proces ssania trwa od jednego do dwóch tygodni.
Kleszcze przechodzą przez następujące stadia rozwoju: jajeczko, larwa, nimfa i postać dorosła (nazywana też imaga). Długość samic waha się między 3,5 do 4,5 mm (od nasady 1cm i więcej), samce osiągają długość między 2,2 – 2,5mm. Dorosłe osobniki oraz nimfy mają 4 pary kończyn, larwy mają tylko trzy pary. Na przednich kończynach posiadają organ tzw. „Narząd Hallera”, który umożliwia wykrycie obecności CO2 – kleszcze dzięki temu mogą znaleźć swój obiad. Długość życia kleszcza zależy od wielu czynników środowiskowych i waha się między jednym, aż do czterech lat. Podczas lata, kleszcze przepotwarzają się z jednego stadia do kolejnego, z tego powodu, najwięcej kleszczy zobaczymy pod koniec lata oraz jesienią. Dorosłe samce już nie przyjmują pokarmu i jedynie poszukują zwierzęcia, na którym mogą znaleźć samice do godów. Samice mogą złożyć w ziemi 1000-3000 jajeczek. Sześcionogowe larwy od razu poszukują drobnych zwierzątek (jesionki, ptaki) i kilka dni na nich ssą krew. Następnie przemieniają się w ośmionogowe nimfy i przyssawają się na dłuższy czas. Po drugim cyklu przemieniają się w dorosłe osobniki. W przyjaznych okolicznościach rozwój kleszcza może potrwać rok lub dwa.
Kleszcze ssąc krew bardzo często przenoszą różne niebezpieczne choroby. Do chorób przenoszonych przez kleszcze są m.in. borelioza, erlichioza, oraz kleszczowe zapalenie mózgu. Każda z tych chorób prowadzi do trwałego i ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Chodzi o tzw. „Cephalitis” czyli zakażenie ośrodkowego układu nerwowego wirusem. Doba inkubacji wynosi zwykle od jednego do dwóch tygodni, podobnie jak grypa, ma też bardzo podobne objawy. Po tygodniu dochodzi do polepszenia, ale za jeden lub dwa tygodnie pokażą się pierwsze oznaki uszkodzenia, ośrodkowego układu nerwowego. Uszkodzenie te objawia się gorączką oraz zaburzeniami ruchowymi. Komplikacje są częściej u dorosłych niż u dzieci. Choroba dotyczy jednego gatunku kleszczy, które żyją w wyłącznie w Europie. W innych częściach świata, występują inne, lecz podobne choroby, na które niestety czasami nie ma szczepionek.
Borelioza to wieloukładowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Borellia burgdorferi. Kleszcze mogą zakazić tą chorobą zwierzęta przy ssaniu krwi, głównie leśnych i większych zwierząt. Choroba przebiega etapami, jednak nie wszystkie muszą być widoczne. Pierwsze oznaki choroby mogą się objawić już po jednym lub dwóch tygodniach od przyssania kleszcza w postaci sporego zaczerwienienia skóry ze środkiem w miejscu przyssania kleszcza. Ten objaw kwalifikuje do natychmiastowej antybiotyko terapii i wizyty u lekarza. W dalszych staciach następuje uszkodzenie nerwów, mięśni, serca i stawów. Chorobę najlepiej leczyć w pierwszym jej etapie antybiotykami, w późniejszym stadium szansa na wyleczenie jest niższa i niższa. Choroba nieleczona może doprowadzić do trwałych uszkodzeń.
Erlichioza to choroba spowodowana przez bakterie przenoszoneprzez kleszcze. Pierwszymi oznakami jest gorączka, ból głowy, mięśni. Może dojść do uszkodzenia organów wewnętrznych, najczęściej płuc, wątroby, układu nerwowego. Choroba jest rzadko spotykana. Choroba rozwija się w ciągu czternatu dni, może trwać aż do 21 dni, ludzie ze słabszą odpornością gorzej znoszą tą chorobę.
Odpowiednia profilaktyka i ochrona przed kleszczami to przedewszystkim unikanie miejsc, w których istnieje największe ryzyko występowania kleszczy. Jeśli pójdziesz do lasu i miejsc z wysoką trawą, dobrze jest zabezpieczyć części ciała poprzez przykładowo długie rękawy, spodnie, czapki i tak dalej. Dobrze jest skorzystać ze środka odstraszającego owady. Konieczne jest, aby szybko i dokładnie usunąć kleszcza i uważać, aby go usunąć w całości, bez łamania. Przy usuwaniu kleszczy można użyć zapałki, kręcąc nią w okół kleszcza usunąć go. Kleszcza można równiez polać olejkiem lub środkiem dezyfekującyn. Po 15 minutach za pomocą pensety lub specjalnymi szczypcami możecie go usunąć. Podobnie postępujecie w przypadku zwierząt domowych. Obserwujcie przez pare dni rano, w razie konieczności odwiedźcie lekarza, w szczególności jeżeli kolor rany ulegnie zmiany, rana nie będzie się goić lub stan będzie się pogarszać.
Źródła:
http://www.celostnimedicina.cz/klistata.htm#ixzz3akqqH2g0
http://cs.wikipedia.org/wiki/Kl%C3%AD%C5%A1t%C4%9B_obecn%C3%A9